Radyo ve Televizyon Üst Kurulu tarafından düzenlenen Seçim Dönemi ve Medya seminerlerinin dördüncüsü Diyarbakır’da gerçekleştirildi. Seminerin açılışında konuşan RTÜK Başkan Vekili Prof. Dr. Hasan Tahsin Fendoğlu, yerel seçimlere ilişkin olarak, "Kalan 2-3 aylık dönemde medyamız, barışı, kardeşliği, birlik ve beraberliği konuşsun istiyoruz" dedi.

Başkan Vekili Prof. Dr. Hasan Tahsin Fendoğlu Diyarbakır'da düzenlenen "Seçim Dönemi ve Medya" bilgilendirme toplantısında, benzer toplantının daha önce İzmir, İstanbul ve Ankara’da gerçekleştirildiğini belirterek, Diyarbakır’daki toplantıya 20 ildeki televizyon ve radyoların temsilcilerinin katıldığını söyledi.

Yerel medya ve bölgesel medyanın denetimini ilçe seçim kurullarının, ulusal yayın yapan kanalların denetimini ise YSK’nın yaptığını ifade eden Fendoğlu, bu kurullara bilginin RTÜK tarafından gönderildiğini anımsattı.

Fendoğlu, siyasi partilerin reklam verebileceğini ve bunların ancak reklam kuşağında yayınlanabileceğini kaydederek, "Reklam kuşağı dışında siyasi reklam verilmesi mümkün değildir. Reklam kuşağı dışında reklam mahiyetinde bir durum varsa bu gizli reklam olabilir. Buna dikkat edilmelidir. Siyasi reklam verilirken siyasi partiler arasında kura çekilecek, o sıraya göre reklam verilecektir" ifadelerini kullandı.

YSK'nın seçim dönemindeki genel ilkesinin "Tek yönlü yayın yapmayınız ve herhangi bir siyasi partinin tarafı olmayınız" şeklinde olduğunu dile getiren Fendoğlu, televizyonların bu dönemdeki yayınlarına dikkat etmesini istedi.

Fendoğlu, seçim sürecinde medyanın denetimine ilişkin bilgiler vererek, işin mutfağını RTÜK'ün üstlendiğini, kararları ise YSK'nın vereceğini vurguladı.

Fendoğlu, Türkçe dışındaki diğer dil ve lehçelerde yayınla ilgili 2820 Sayılı Kanunda sadece Türkçe'nin öngörüldüğünü ancak Radyo ve Televizyon Kanunu ile TRT'de Türkçe dışındaki dillerde de yayın yapılabileceğine olanak sağlandığını söyledi. Anayasaya göre uluslararası insan haklarına ilişkin metinlerle Türk kanunları çatıştığında uluslararası kanunların tercih edilmesi gerektiğini kaydeden Fendoğlu "Bu benim şahsi görüşüm. Nihai kararı YSK verecektir" diye konuştu.

Fendoğlu, seminerlerdeki amaçlarının insan haklarına dayalı seçim dönemi ve medya düzeni oluşturmak olduğunu vurgulayarak, şöyle konuştu:

"Bu dönem insan haklarına, çoğulculuğa ve demokrasiye önem veren bir devre olsun. Kalan 2-3 aylık dönemde medyamız barışı, kardeşliği, birlik ve beraberliği konuşsun istiyoruz İhlallerin az olduğu bir dönem istiyoruz. Kardeşlik rüzgârları essin. Barış ve sevgi dilinin hakim olmasını istiyoruz. Bu dönemde kavgacı, kırıcı, rencide edici sözler olmasın. Çünkü seçimler demokrasinin şölenidir, bayramıdır. Yayın ihlallerinden uzak huzurlu bir seçim dönemi diliyorum."

Başkan vekili Fendoğlu gazetecilerin soruları üzerine son günlerde Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK) yapısı için RTÜK modeli tartışmalarının olduğunu anımsatarak, "RTÜK olarak siyasi tartışmaların içerisine girmiyoruz. Biz, yurt içinde ve yurt dışında kurumumuzun prestiji için çalışırken,  Türkiye'deki bazı siyasi tartışmalar kurumumuzu rencide etmektedir. Doğrusu bunu anlamakta zorlanıyorum. RTÜK Türkiye'nin en demokratik kurumlarından birisidir. Dünya üzerinde itibarlı bir kuruluştur, prestijli bir kurumdur" diye konuştu.

Prof. Dr. Fendoğlu’nun açış konuşmasının ardından, Üst Kurul Üyesi Dr. Hamit Ersoy’un başkanlığını yaptığı, “Seçim Dönemi ve Medya” oturumu gerçekleştirildi. Bu bölümde RTÜK Başkan Yardımcısı Aslan Narin seçim döneminde YSK’nın uygulayabileceği yaptırımlar hakkında bilgi verdi. Üst Kurul Üyesi Nurullah Öztürk, yayın kuruluşlarının tarafsızlığının ve siyasi partiler arasında fırsat eşitliğini gözetmelerinin önemini vurguladı. İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanı Emir Ulucak ise seçim döneminden bağımsız olarak yayın kuruluşlarının en fazla yayın ihlali yaptıkları konular hakkında açıklamalarda bulundu.

Soru cevap bölümünün ardından kürsüye gelen Üst Kurul Başkan Vekili Prof. Dr. Hasan Tahsin Fendoğlu, gıda takviyelerinin aldatıcı ve halk sağlığına aykırı tanıtımlarına değinerek, Reklam Kurulunun gıda takviyesi ürünleri için 2013 Aralık ayında yayımlanan Tüketiciyi Koruma Kanunu gereğince, 2014 Mayıs ayından sonra tüketiciyi aldattıkları gerekçesiyle tespit edilen reklamlar hakkında yüksek miktarda idari para cezası verebileceğini söyledi.

Fendoğlu, yayın kuruluşlarının iki gün önce yürürlüğe giren ve torba yasası diye adlandırılan kanunun 31. ve 32. Maddeleriyle, gıda takviyesi ürünlerin sağlık beyanı ile sunulması halinde yeni yaptırımları kabul edeceğini belirterek, bu durumda 1 ile 5 yıl arasında hapis cezasının söz konusu olduğunu, bu nedenle dikkatli olmaları gerektiğini bildirdi.

İhlal kararı verdikleri sağlık beyanı ile sunulan gıda takviyelerinin listesini hazırladıklarını kaydeden Fendoğlu, "Ancak her gün isim değiştiriyorlar. Bu nedenle bu listemiz ne kadar faydalı olur bilemiyorum. Gıda takviyeli ürünler için Reklam Kurulu mayıs ayından sonra 'tüketiciyi aldattıkları' gerekçesiyle tespit edilen reklamlar hakkında çok yüksek miktarda idari para cezası verebilir" ifadesini kullandı. Fendoğlu, Sağlık Bakanlığının reçeteye uygun ürünleri henüz açıklamadığını kaydederek, şöyle konuştu:

"Bu konu için bekliyoruz. Hatta konuyla ilgili Sağlık Bakanlığına yazı yazdık. Ancak bize ulaşan bir cevap bulunmuyor. Bu nedenle reklam pastasından televizyon ve radyolar mahrum kalabiliyor. Sağlık Bakanlığının bir an önce bu listeyi açıklaması gerekiyor. Gıda takviyesi ürünlerin reklamı suç değildir ancak tedavi, sağlık ve iyileştirici yönünün olması lazım. Şifa dağıtan ve dini suiistimal eden yayınlar hakkında birçok ihlal kararı verdik."

Türkçe dışında bir başka dil veya lehçe ile yayın yapma izni almamış olan medya hizmet sağlayıcılara seslenen Fendoğlu, şunları kaydetti: “Bizden izin almamış Türkçe'nin dışında bir dil veya lehçede yayın yapmak isteyenlere yönetmenliğin 7'nci maddesini okumasını öneririm. Ayrıca Korsan yayıncılıkta bize yardımcı olmanızı istiyor, korsan yayıncılık yapanları ihbar etmenizi bekliyoruz. Bu konuda çok hassas davranıyoruz."

Başkan Vekili Prof. Dr. Fendoğlu’nun genel değerlendirmelerinin ardından sona eren toplantıya Üst Kurul Üyeleri Dr. Ahmet Yıldırım, Süleyman Demirkan, Ali Öztunç ve Esat Çıplak da katıldı. (Diyarbakır 20.01.2014)