İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığının 08.02.2021 tarih ve 236 sayılı yazısına konu FOX logosuyla yayın yapan medya hizmet sağlayıcı kuruluşta 23.01.2021 tarihinde saat 20:55’te yayınlanan “Sen Çal Kapımı” adlı dizi film yayınına ilişkin uzman raporu ile video görüntülerinin incelenmesi ve değerlendirilmesiyle yapılan görüşmeler sonucunda;
FOX logosuyla yayın yapan medya hizmet sağlayıcı kuruluşun, 23.01.2021 tarihinde saat 20:55’te yayınladığı, “Sen Çal Kapımı” adlı dizi filmde, dizi film karakterleri Eda ve Serkan arasında saat 22:54’te geçen diyaloglarda; “Serkan karakteri yüz üstü masaj masasına uzanmış masaj yaptırırken Eda yabancı bir müzik eşliğinde geldiği ve Serkan'a masaj yapmaya başladığı, Eda, Serkan'ın kulağına eğilerek "Sana benden başka kimse dokunamaz." ve Serkan bu sözleri gülerek karşıladığı, Serkan köpük dolu jakuzi içinde oturmakta iken Eda bornozu ile gelmiş, bornozu çıkarmış ve Serkan'ın bakışları arasında Serkan'ın yanına jakuziye oturmuştur. Eda ve Serkan jakuzide karşılıklı bir şeyler içtikten sonra birbirlerine yakınlaşmış, birbirlerinin vücuduna dokunmuş ve okşamışlardır. Bu sahnenin devamında Eda buğulu ve ıslak bir camın arkasında görülmüş, Eda yanına gelen Serkan'a dönerek birbirlerine sarılmış, Eda ve Serkan'ın duşta birlikte oldukları izleniminin izleyiciye verildiği görülmüştür.
Hız, erişim kolaylığı ve kitleleri etkileme gücü nedeniyle medya, modern dünyanın en önemli araçlarından birisidir. Ancak hem ülkemizde hem de dünyada ailenin korunması ve güçlendirilmesi konusunda medyanın yoğun olarak olumsuz algı ve değerler yaydığı görülmektedir. Bu nedenle medyada aileyi kötüleyen, değersizleştiren, sapkın ilişkileri reklam eden, çocukları kimlik bunalımlarına sokan, aile bireylerinin kişilik haklarını ihlal eden; genel ahlaka, milli ve manevi değerlere uymayan yayınlara ilişkin proaktif tedbirlerin geliştirilmesi gerekmektedir.
Toplumların devamını sağlayan ortak ahlaki, kültürel değerleri vardır. Bir toplumda yaşamanın gerektirdiği ortak değerlere sahip çıkmak, sağlıklı nesillerin yetişmesi, toplumun devamı için elzem gözükmektedir. Söz konusu dizide yer alan erotik nitelikteki görüntülerin toplumsal ahlaki değerlerimize ve Türk aile yapısına aykırılık içerdiği, Televizyon programlarında erotik nitelikteki ilişkilerin görülme sıklığı arttıkça; toplumun bu ilişkileri normalleştirmesine, duyarsızlaşmasına ve dolayısıyla toplumsal değerlerin yozlaşmasına neden olacağı düşünülmektedir.
İhlale konu dizi filmde, evlenmek üzere olan gençlerin bir otel odasında birlikte olmalarına ilişkin sahnenin geçtiği ortam, tasvir edilen durumlar, oyuncuların jest ve mimikleri dikkate alındığında sahnelerin erotik denilebilecek nitelikte olduğu, yetişkin bireylerin özel hayatlarındaki karşı cinsle olan ilişkileri ve tercihleri kişiyi ilgilendirmekte ve özel alan kabul edilmekle birlikte bu ve benzeri durumların televizyon programları üzerinden toplum nezdinde yaygınlaştırılması ve normalleştirilmesinin kamusal sorumluluk anlayışı ile bağdaşmadığı gibi söz konusu sahnelerin erotik çağrışımlara sebebiyet vermek suretiyle, bireyin yaşamında son derece mahrem bir alan olan cinsellik olgusunun bu şekilde ekrana taşınmasının toplumsal ahlaki değerlerimize ve Türk aile yapısına aykırılık içerdiği kanaatine varılmıştır.
Bu nedenle söz konusu yayında, 6112 sayılı Kanun'un 8'inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinin ihlal edildiği sabit görülmüştür.
Anılan yayın kuruluşu hakkında;
6112 sayılı Kanun’un 8’inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinin ihlali nedeniyle; Kanun’un 32’inci maddesinin birinci fıkrası hükmü uyarınca, ihlalin ağırlığı, ihlalin mahiyeti, anılan madde ile korunmak istenen kamusal menfaat göz önünde bulundurularak, %2 oranında idari para cezası uygulanmasına karar verilmesi takdir edilmiştir.
Bu itibarla;
6112 sayılı Kanun'un 8’inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinde yer alan; “Toplumun milli ve manevi değerlerine, genel ahlaka ve ailenin korunması ilkesine aykırı olamaz.” ilkesinin ihlali nedeniyle;
6112 sayılı Kanun'un 32’nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “Bu Kanun’un 8’inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b), (d), (f), (g), (ğ), (h), (n), (ö), (s), (ş) ve (t) bentlerindeki yayın hizmeti ilkelerine ve aynı maddenin dördüncü fıkrasına aykırı yayın yapan medya hizmet sağlayıcı kuruluşlara, ihlalin ağırlığı ve yayının ortamı ve alanı göz önünde bulundurularak, ihlalin tespit edildiği aydan bir önceki aydaki brüt ticari iletişim gelirinin yüzde ikisinden beşine kadar idarî para cezası verilir. İdarî para cezası miktarı, radyo kuruluşları için bin Türk Lirasından, televizyon kuruluşları ve isteğe bağlı medya hizmet sağlayıcıları için onbin Türk Lirasından az olamaz. Ayrıca, idarî tedbir olarak, ihlale konu programın yayınının beş keze kadar durdurulmasına, isteğe bağlı yayın hizmetlerinde ihlale konu programın katalogdan çıkarılmasına karar verilir. İhlalin mahiyeti göz önünde bulundurularak, bu fıkra hükümlerine göre idarî para cezası ile birlikte idarî tedbire karar verilebileceği gibi, sadece idarî para cezasına veya tedbire de karar verilebilir.” hükmü uyarınca, idari para cezası uygulanması gerektiği,
a) İhlalin ağırlığı, yayının ortamı ve alanı göz önünde bulundurularak, ihlalin tespit edildiği tarihi itibariyle kuruluşun Aralık 2020 ayına ait ticari iletişim gelir beyanının 73.948.847,05 Türk Lirası olduğu değerlendirilerek, yüzde iki oranı (%2) 1.478.977,00 TL İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASINA,
b) 6112 sayılı Kanun'un 32’nci maddesinin beşinci fıkrasında yer alan “ (…) 8’inci maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (d) bentleri dışındaki bentlerini, aynı maddenin ikinci fıkrasını ve bu Kanunun yayın hizmetlerinde ticari iletişimi düzenleyen hükümlerinden herhangi birini yaptırım kararının tebliğinden itibaren bir yıl içinde yirmiden fazla ihlal eden medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yayını beş güne kadar durdurulur. Bir yıl içinde aynı ihlalin tekrarı halinde, medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yayınının beş günden on güne kadar durdurulmasına; ihlalin ikinci tekrarı halinde ise yayın lisansının iptaline karar verilir...” hükmü uyarınca işlem tesis edileceği hususunun yapılacak tebligatta bildirilmesine,
Üst Kurul Üyesi Okan KONURALP ile İlhan TAŞÇI’nın karşı oyları ve oyçokluğu ile karar verildi.
Toplantıya Ait Şerhler
Üst Kurulun 10.02.2021 tarih, 2021/06 sayılı toplantısında alınan 23 No.lu karara karşı oy yazısı.
Okan KONURALP Şerhidir.