İnceleme ve Değerlendirme : İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 11.09.2015 tarihli ve 1395 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;

Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;

“CHP Ankara Milletvekili Gülsün Bilgehan 20.07.2015 tarih ve 022005 sayılı yazı ekinde yer alan başvurusunda 10.07.2015 tarihinde TRT TÜRK yayın kuruluşunda Osman Yüksel Sendengeçti'nin hayatının anlatıldığı "Kendi Gökkubbemiz" adlı programda Osman Yüksel Serdengeçti'nin Samsun'da yaptığı bir konuşmaya yer verildiği, konuşmada yer alan ifadelerin 1923-1950 yılları arasında görev yapmış olan Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk, İsmet İnönü ve arkadaşlarının hedef alındığı, Söz konusu ifadelerin tek taraflı, gerçeğe aykırı, hakaret kasıtlı ve eleştiri sınırları ötesinde, hiçbir tarihi dayanağı olmayan ifadeler olduğunu bildirmiş ve kuruluş hakkında gerekli işlemin yapılması talep edilmiştir. .

Söz konusu programın incelenmesi sonucunda; Osman Yüksel Serdengeçtinin hayatının konu edildiği programın, alt sesin;"Cumhuriyetin ilk yılları sosyal değişikliklerin sert bir surette yaşandığı devirlerdi. Kültürel değişimin sıkıntıları kendini her alanda hissettiriyordu. Eskiyi red hastalığına müptela olmaksızın şahsiyetini koruyabilen insanlar çok azdı. O gündelik olanın peşinden gitmeden Allah demenin suç sayıldığı yıllarda, bıkmadan usanmadan Allah, vatan, millet hürriyet dedi. Bir yanı ile derviş, bir yanıyla köroğlu, ulubatlıydı."(Klip 1)şeklindeki sunumuyla başladığı ,şikayete konu olan Samsun konuşmasının da Serdengeçti'nin kendi sesinden;

(22.16.15) Evvela selam, sonra kelam sizlere. Karadenizli kardeşlerime Akdeniz'den Barbaros'un denizinden, Toroslardan selam ve sevgiler getirdim. Kardeşlerim bir peygamber sözüdür, "Ey insan nerede bir kötülük görürsen onu elinle, elinle önleyemezsen dilinle önleyeceksin, dilinle de önleyemezsen kalbinle takbih edeceksin. Bu peygamber sözü benim bütün hayatıma hakim oldu. Bana rehber oldu bana ışık tuttu. daha lise sıralarındayken ber bir imanın, bir fikrin adamıydım. Yeni yeni köpüren genç ruhlarımızla Allah sevgisinden, millet sevgisinden başka bir şey yoktu.

"Tepeden inme dışarıdan gelme yapılan birçok inkılaplar, millite allan bullak etmişti. Paris sokaklarında yeteşenleri, Hukuk-u beşer beyannamesini ezbere bilenler laiklik ve inkılapçılık perdesi altında yoksul Anadolu halkının imanını, vicdanını, hak ve hukukunu pervasızca çiğnediler.

Kıtalara hükmeden, 3 kıtada asırlarca dimdik duran ecdadımızı, şurada, burada halkkevlerinde türlü kuyruklara sokarak tahkir ve tehvil ettiler. Bizi mazimizden bizi kökümüzden, bizi bizden ayırdılır.

Onlar kendilerini yarı ilah sayıyorlarda. Yapanlar onlardı, yaratanlar onlardı, partilerinden bahsederken şerefli partimiz diyorlardı. on yılda on beş milyon genç yaratmışlardı. O kadar ileri fikirli o kadar ileri gidiyorlardıki , 400 yıllık mesafeyi 20 yıla sığdırmışlardı. Her şey onlarla başlıyordu, şanlarla şereflerle dolu koskoca Türk tarihi onlarca gayrı istibdat, kapkara ortaçağdı. Tam 27 yıl tanrılar gibi konuştular. Firavunlar gibi saltanat sürdüler. Yediler içtiler, kustular. Bol harcırahlar hususi vagonlar, yatlar sürgün ettikleri padişahların saraylarında şahane hayatlar. Zevk eğlence alemleri Vur patlasın çal oynasın. Hergün bayram hergün seyran ..Altta kalanın canı çıksın. Altta kalan halktı, milletti, köylüydü. Amma nutuklarda, amma afişlerde 'Köylü milletin efendisidir' diye yazıyorda. Halkı ve köylüyü efendimiz sensin, efendimiz sensin diye soydular. Ne utandılar, ne utandılar ne doydular."(Klip 2) Şeklinde verildiği görülmüştür.

Programda,gazeteci yazar Osman Yüksel Serdengeçti'nin hayatı ve görüşleri anlatılmıştır.Osman Yüsel Serdengeçti,Cumhuriyet,devrimler ve bu devrimleri yapan başta Mustafa Kemal Atatürk ve İsmet İnönü olmak üzere zamanın devlet yöneticilerine karşı muhalifliği ile tanınan ve hayatını karşı mücadeleye adayan bir şahıstır.Serdengeçti'nin cumhuriyet ve devrimler karşıtı mücadelesi sebebiyle yargılanarak bir kaç defa hapis cezasına mahkum edildiğidiği de bilinmektedir.Dolayısıyla böyle bir şahsın hayatının programa konu edilmesi düşündürücüdür.

Osman Yüksel Serdengeçti'nin Cumhuriyet,devrimler ve bu devrimleri yapan devlet adamları ile ilgili düşünceleri zaten bilinmektedir.Serdengeçti,bu düşüncelerini her vesilede toplumla paylaşmıştır.Ancak programın alt sesi,''..eskiyi red hastalığına müptela olmaksızın şahsiyetini koruybilen insanlar çok azdı.O gündelik olanın peşinden gitmeden Allah demenin suç sayıldığı yıllarda bıkmadan usanmadan Allah,vatan,millet,hürriyetdedi...."İfadeleri kullanmıştır.

Programda daha sonra Osman Yüksel Serdengeçti'nin yaptığı bir konuşma kendi sesinden yayınlanmıştır.Serdengeçti,deşifre metinde de görüleceği gibi konuşmasında,''..Tam 27 yıldır tanrılar gibi konuştular. Firavunlar gibi saltanat sürdüler. Yediler, içtiler kustular. Bol harcırahlar, hususi vagonlar, yatlar. Sürgün ettikleri padişahların saraylarında şahane hayatlar. Zevk eğlence alemleri.Vur patlasın,çal oynasın. Her gün bayram, her gün seyran.Altta kalanın canı çıksın. Altta kalan halktı, milletti köylüydü. Amma nutuklarda, amma afişlerde 'köylü milletin efendisidirdiye yazıyordu....'' ifadelerini kullanmıştır.

Programın tamamı,alt sesteki degerlendirmeler ve Osman Yüksel Serdengeçti'nin konuşması bir bütün olarak değerlendirildiğinde asıl amacın Cumhuriyet rejimini,Cumhuriyetin devrimlerini ve bu devrimlere öncülük eden Mustafa Kemal Atatürk , İsmet İnönü ve zamanın devlet adamlarının eleştirilmesi ve kötülenmesi olduğu anlaşılmaktadır.Ancak bu kötüleme ve eleştiri yapılırken somut olaylar ve deliller yerine Osman Yüksel Serdengeçti'nin görüşleri yansıtılmıştır.Cumhuriyetin ilk yıllarında eskiyi red hastalığına müptela olmadan şahsiyetini koruyabilen insan sayısının az olduğu ve Allah demenin suç sayıldığı iddiaları tarihi gerçeklikleri yansıtmadığı gibi eleştiri ve ifade özgürlüğü ile de izah edilemez. Proğramın tamamında Osman Yüksel Serdengeçti'nin hayatı ve düşünceleri vesile edilerek Cumhuriyet,devrimler ve öncüsü devlet adamları aleyhinde küçük düşürücü, aşagılayıcı ve iftira niteliği taşıyan iddialarda bulunulmuştur.

Yapılan değerlendirmede,6112 sayılı kanunun Yayın Hizmeti İlkeleri başılklı 8'inci maddesinin (ç) ''...kişi ya da kuruluşları eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü,aşagılayıcı veya iftira niteliğinde ifadeler içeremez.''hükmünün ihlal edildiği kanatine varılımıştır.”

Şeklinde değerlendirmelere yer verilmiş olduğu

Söz konusu yayın ile 6112 sayılı Kanuna aykırı bir husus bulunmadığı kanaatinin Daire Başkanlığınca belirtildiği

Konu hakkında karar alınmasını teminen yazının Üst Kurula havale edildiği anlaşılmaktadır.

Gerekçe :Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nınyazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca değerlendirilmesi neticesinde;

Osman Yüksel Serdengeçti’nin hayatının konu edildiği programda, cumhuriyetin ilk yıllarındaki sosyal ve kültürel değişikliklere dair olayların eleştirel bir dille ekrana getirildiği değerlendirilmekle, 6112 Sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun'a aykırı bir husus olmadığı kanaatine varılmıştır.

Karar : Yapılan görüşmeler sonucunda, ayrıntıları ve gerekçeleri yukarıda izah olunduğu üzere; TRT HABER logosuyla yayın yapan TÜRKİYE RADYO VE TELEVİZYON KURUMU hakkında, bahse konu yayını nedeniyle, 6112 sayılı Kanun kapsamında herhangi bir İDARİ YAPTIRIM UYGULANMASINA YER OLMADIĞINA Üst Kurul Başkanı Arif FIRTINA, Üst Kurul Üyeleri Süleyman DEMİRKAN, Ersin ÖNGEL ve İsmet DEMİRDÖĞEN’in karşı oyları ve oy çokluğu ile karar verildi.