Üst Kurul Başkanı (En Yaşlı Üye Sıfatıyla) Arif FIRTINA’nın gündem dışı olarak;
İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 13/10/2015 tarihli ve 1555 sayılı ve “A HABER’deki 03.06.2015 tarihli “Birlikte Bakalım” adlı yayın” konulu raporunun görüşülüp karara bağlanmak üzere gündeme alınmasını öneriyorum"
Şeklindeki beyanına istinaden yapılan oylamada, konunun gündeme alınmasına, oy birliği ile karar verilerek görüşmelere geçilmiştir.
İnceleme ve Değerlendirme : İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 13.10.2015 tarihli ve 1555 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;
“Hakkaniyet Hukuk Bürosu Avukatı Nurullah Albayrak Kurulumuza gönderdiği ilgi yazıda, A HABER ünvanlı medya hizmet sağlayıcının, 03.06.2015 tarihinde yayınladığı "Birlikte Bakalım" isimli programdaki bazı ifadelerin (Şikayet dilekçesindeki ifadeler aşağıdadır.) 6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun'a aykırı olduğu, anılan program hakkında incelemenin yapılarak gerekli cezai işlemin uygulanmasını talep etmektedir.
Şikayet dilekçesine konu olan ifadeler Fetullah Gülen'in avukatlarının Üst Kurul'a ilettikleri dilekçede aşağıdaki şekilde deşifre edilmiştir:
(Raporun bu bölümünde şikayet konusu ifadelerin deşifre metinlerine yer verilmiştir.)
Yukarıda da belirtildiği gibi, "Birlikte Bakalım" isimli yorum programında gündelik olaylar yoruma tabi tutularak eleştirilmektedir. Yukarıdaki deşifre metinde şikayet dilekçesine konu olan tartışma kısımlarının tamamı verilmiştir. Yapılan incelemede, dilekçeye konu olan görüşlerin dilekçede dillendirilen haliyle ilgisinin olmadığı, dile ketirilen görüşlerin bağlamından koparılarak dilekçeye yansıtıldığı tespit edilmiştir. Bu durum deşifre metinden açıkça görülmektedir. Bununla birlikte programda dile getirilen görüşlerinin doğruluğunun ya da yanlışlığının tarafımızca açıklığa kavuşturulması mümkün olmadığı, bunların ancak bağımsız mahkemelerce karara bağlanabileceği değerlendirilmiştir. Son olarak, benzer bir sebep (Fetullah Gülen'e hakaret) kapsamında "Protestan Kur'an" adlı kitabın yazarı Muammer Karabulut adlı şahsa Ankara 2. Asliye Ceza Mahkemesi tarafından verilen ceza Yargıtay 18. Ceza Dairesi tarafından bozulmuştur. Bozulma gerekçesi Karar metinde şu şekilde dile getirilmiştir:
"...Sanığın yazdığı kitapta yer alan açıklamalar, bilgiler, eleştiriler ve yorumların; toplumda katılanın lideri olduğu cemaatle ilgili güncel tartışmaya katkısının bulunduğu ve cemaatin kamuoyu tarafından tüm yönleriyle tanınması açısından kamunun yararına olduğu kabul edilmelidir. Katılan her ne kadar siyasetçi değil ise de kendisinin ve lideri olduğu cemaatin gerçekleştirdiği söylem ve faaliyetler ile bunların topluma etkileri itibariyle Ülkemizin özellikle son yıllardaki siyasi gündeminde ön sıralarda yer almış ve kamuya mal olmuş bir kişidir. AİHM kararlarına göre, kamuya mal olmuş kişilere yönelik açıklamalar ve eleştirilerde; ifade özgürlüğü hakkını kullanan kişi daha geniş bir korumadan yararlanmaktadır. Kitabın bütünü irdelendiğinde; iddianamede ve katılan vekilinin dilekçelerinde belirtilen sözlerin, toplumun bir kesimi için rahatsız edici olsa da nesnel bir değerlendirmeyle ağır eleştiri niteliğinde olduğu görülmektedir. Somut olayda; sanığın ifade özgürlüğü ile katılanın şöhret hakları arasındaki çatışmada denge kurulurken; Yerel Maaahkemenin sanığın cezalandırılması yönündeki kabulü, suçla korunmak istenen değeri ölçüsüz bir şekilde genişletecek ve ifade özgürlüğünü ön plana çıkaran evrensel hukuk düşüncesiyle bağdaşmayacaktır... Somut olayda hakaret suçunun unsurlarının oluşmadığı gözetilmeden, yerinde olmayan gerekçeyle mahkumiyet hükmü kurulması, Kanuna aykırı ve sanık Muammer Karabulut müdafinin temyiz nedenleri yerinde görüldüğünden tebliğnamedeki onama düşüncesinin reddiyle HÜKMÜN BOZULMASINA... dosyanın esas/hüküm mahkemesine gönderilmesine, 22/05/2015 tarihinde oy birliğiyle karar verilmiştir." (Karar metninin tamamı için bkz. T.C. Yargıtay 18. Ceza Dairesi 2015/1693 Karar ve 4 - 2013/168362 Tebliğname No'lu Karar)."
Yukarıda bahsi geçen programda Fetullah Gülen'e ilişkin bazı iddia ve eleştirilerin dile getirildiği görülmüştür. Fetullah Gülen yakın dönem siyasi tarihimizde çokça gündemi işgal eden bir kişi olarak öne çıkmıştır. Bu bağlamda, Fetullah Gülen kamuya mal olmuş bir kişidir. Yargıtay 18. Dairesi'nin yukarıda aktarılan Karar metninden de ifade edildiği üzere Fetullah Gülen gibi topluma mal olmuş kişilere yönelik iddia ve eleştirilerin "ağır eleştiri" kapsamında değerlendirilmesi gerektiği düşünülmektedir. Aksi durumda gerek evrensel hukuk metinlerinde gerekse Anayasada güvence altına alınan ifade özgürlüğünün zedelenmesi olasıdır.
Sonuç olarak, A HABER logolu medya hizmet sağlayıcının söz konusu yayınında 6112 sayılı Kanun açısından bir ihlalde bulunulmadığı, şikayetçinin düzeltme ve cevap hakkını kullanabileceği, bu hakkın kullanımı için yetkili merciinin de Radyo ve Televizyon Üst Kurulu olmadığı kanaatine varılmıştır..”
Şeklindeki değerlendirmelere yer verilmiş olduğu,
İlgi şikayet sahibinin 6112 sayılı Kanun'un 18 inci maddesinde düzenlenen düzeltme ve cevap hakkını kullanabileceğine dair uzman görüşünün uygun olduğu kanaatinin Daire Başkanlığınca belirtildiği,
Konu hakkında karar alınmasını teminen yazının Üst Kurula havale edildiği, anlaşılmaktadır.
Gerekçe :Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın yazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca yapılan değerlendirmesi neticesinde;
Söz konusu yayına ait deşifre ve video kayıtlarının tetkiki sonucunda; anılan yayına ilişkin Uzman değerlendirme raporunda da ayrıntılı şekilde belirtildiği üzere; programda dile getirilen görüşlerinin doğruluğunun ya da yanlışlığının tarafımızca açıklığa kavuşturulması mümkün olmadığı, bunların ancak bağımsız mahkemelerce karara bağlanabileceği değerlendirilmekle, anılan yayında kişilik haklarını zedeleyici bir yayının gerçekleştirilmediği değerlendirilmiştir.
Sonuç olarak, 6112 sayılı Kanun'un 18. maddesinde düzenlenen düzeltme ve cevap hakkının kullanımı ile kamuoyunun doğru ve gerçek bilgiye ulaşmasının sağlanabileceği, A HABER logosu ile yayın yapan TURKUVAZ MEDYA YAYIN HİZMETLERİ A.Ş. isimli medya hizmet sağlayıcının ilgili yayınının, 6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun'a aykırı bir husus oluşturmadığı kanaatine varılmıştır. Kaldı ki, şikayetçinin düzeltme ve cevap hakkını da ayrı bir başvuru yolu olarak her zaman kullanabileceği de açıktır.
Toplantıya Ait Şerhler
Üst Kurulun 14.10.2015 gün ve 44 sayılı toplantıda aldığı 63 no.lu karara karşı oy yazısı.
Süleyman DEMİRKAN Şerhidir.
Üst Kurulun 14/10/2015 gün ve 44 sayılı toplantısında aldığı 63 no.lu karar karşı oy yazısı.
İsmet DEMİRDÖĞEN Şerhidir.